تأثیر نهضت امام حسین(ع) بر زنان غیر حاضر در کربلا و ادامه رسالت…
فاطمه، یا قریبه دختر قاسمبنمحمدبنابیبکر مادر امام صادق(ع) است، و کنیه او اُمفَروَه و اُمقاسم و مادرش اسماء بنت عبدالرحمنبنابیبکر است و بدین ترتیب وی هم از طرف مادر و هم از طرف پدر، نوه ابوبکر است و در بقیع، در کنار فرزندش امام صادق(ع) و امام محمدباقر(ع) و امام زینالعابدین(ع) مادرش اسماءبنتعبدالرحمنبنابیبکر مدفون باشد.[۱]
اُمفَروه از بانوان عارف، صالح و در نهایت ورع و تقوا بود. امام صادق(ع) دربارهاش فرمود: مادرم از ایمان آورندگان و متقین و نیکوکاران بود و خداوند نیکوکاران را دوست دارد.[۲]
او را از راویان امام صادق(ع) شمردهاند.[۳] علامه مامقانی اُمفروه را در زمره زنان راوی ذکر کرده و پس از بیان روایت دربارهی او میگوید: این روایت نشانه وثاقت اُمفَروه است، زیرا همواره با تقوی و نیکوکار بوده است، بدین ترتیب او را از ثقات میشماریم.[۴] مسعودی گوید: از پرهیزگارترین زنان زمان خویش بود و از علیبنالحسین(ع) حدیث روایت میکرد.[۵] اُمفَروه از امام محمدبنعلیالباقر(ع) و از اُمفَروه نیز امام جعفربن محمدالصادق(ع) روایت کرده است.[۶] امام صادق(ق) میفرماید که مادرم از پدرم نقل میکند که فرمود: ای اُمفَروَه! هر روز و شب هزار بار از خدا خواهم که گناه شیعیان ما را ببخشد. زیرا ما به سبب علمی که به ثواب داریم، در برابر مصایب و بلایا صبر میکنیم، در حالی که شیعیان ما بدون علم به آن صبر میکنند.[۷]
[۱] اصول کافی،ج۱،ص۴۷۲؛اعیانالشیعه،ج۸،ص۳۹۰٫
[۲] اصول کافی،ج۱، ص ۴۷۲٫
[۳] معجمالرجال، الحدیث،ج ۲۳،ص۱۷۹٫
[۴] تنقیحالمقال،ج۳،ص۷۳٫
[۵] اتبات الوصیه للامام علیبنابیطالب(ع)، مسعودی،علیبنحسین، مکتب مرتضویه، نجف، بینا،ص۱۵۲٫
[۶] محدثات شیعه، ص ۸۹٫
[۷] اصول کافی، ج۱، ص۴۷۲؛اثباتالوصیه، ص۱۵۳؛محدثات شیعه، ص۹۰٫