وب سایت موسسه فرهنگی هنری فرهنگ عاشورا – دزفول عاشورا و امام حسین
نوشته های مرتبط
تولد و تحصیلات
سید جعفر شهیدی در سال ۱۲۹۷هجری شمسی در شهر بروجرد دیده به جهان گشود.
تحصیل مقدماتی اش را در زادگاه خویش، بروجرد آغاز کرد. آنگاه به تهران روی آورد و تحصیلات تکمیلی خود را در این دیار از سر گرفت.
سید جعفر، پیشتر با نام “سجادی” شناخته می شد. پس از مدتی نام “شهیدی “را برای خود بر گزید و با این نام در مراکز علمی و دانشگاهی شهرت یافت.
وی چندین سال در حوزه علمیه، به درک محضر آیت‌الله العظمی بروجردی و دیگر بزرگان حوزوی توفیق یافت.
فعالیت ها
پس از آشنایی با دکتر محمد معین به حضور استاد علامه مرحوم دهخدا رسید و بعد از تشکیل سازمان لغت‌نامه دهخدا، معاونت سازمان را عهده درا شد.
در سال ۱۳۲۰ برای تحصیل علوم دینی و فقه و اصول راهی نجف می‌شود، اما بعد از هشت سال، بیماری ناگزیر او را به ایران بازمی‌گرداند. هر هفته باید خود را به پزشک نشان می‌داده، در نتیجه از رفتن به حوزه بازمی‌ماند. برای گذران زندگی و به منظور ترجمه‌ی متون عربی، نزد دکتر سنجابی ـ وزیر فرهنگ وقت ـ می‌رود، اما به او اشتغال به تدریس پیشنهاد می‌شود. با ماهی ۱۵۰ تومان در دبیرستان ابومسلم مشغول می‌شود و بعد که به او می‌گویند با مدرک لیسانس حقوقش به ۳۰۰ تومان خواهد رسید، بدون شرکت در کلاس‌ها، لیسانس الهیاتش را با بهترین نمره‌ها می‌گیرد.
سپس علامه دهخدا از سیدجعفر شهیدی دعوت به همکاری می‌کند و در نامه‌ای به دکتر آذر ـ وزیر فرهنگ وقت ـ می‌نویسد: «او اگرنه در نوع خود بی‌نظیر، ولی کم‌نظیر است». دهخدا در این نامه می‌خواهد که به جای ۲۲ ساعت، به او شش ساعت تدریس اختصاص دهند؛ تا بقیه‌ی وقتش را در لغت‌نامه‌ی دهخدا بگذارند. مدتی این‌گونه می‌گذرد، تا سال ۱۳۴۰ که با مدرک دکتری به دانشگاه منتقل می‌شود. تدریس در دانشگاه تا سال‌های ۴۵، ۴۶ ادامه پیدا می‌کند، اما بعد با ناامنی دانشگاه، دانشجویان خود را به لغت‌نامه می‌برد؛ که تا چندی پیش که استاد با ناراحتی جسمی مواجه شد، پس از سال‌ها، هنوز هم دانشجویانش چهارشنبه‌ها به لغت‌نامه می‌رفتند، تا در محضر او کسب فیض کنند.
نگاهی به آثار
شهیدی اولین کتابش را در نجف در رد احمد کسروی می‌نویسد، هرچند بر خوب بودن کارهای تاریخی او ـ تاریخ آذربایجان، تاریخچه‌ی چپق و قلیان، مشعشیان و… ـ تأکید داشت. دیگر کتابش، سه جلد «جنایات تاریخ» توسط ساواک توقیف می‌شود، اما بعدها با گذشت دوره‌ی زمانی، بعضی مطالب انتقادی را چندان ضروری نمی‌بیند و آن‌ها را از چاپ بعدی حذف می‌کند.
از جمله آثار ماندگار استاد، ترجمه‌ی «نهج‌البلاغه»ی حضرت علی (ع) است. می‌گفت، هنوز دلش در نجف جا مانده است: «آن‌جا سایه‌ی امیرالمؤمنین (ع) بود، حالا هم درست است دست‌مان کوتاه است، ولی متوسلیم.
شهیدی که در نگارش کتاب‌های تاریخی، نگاهی تحلیلی داشت، آثاری چون: شرح مثنوی، عرشیان، قیام حسین (ع)، پس از پنجاه سال پژو‌هشی تاز‌ه پیر‌امو‌ن قیام حسین علیه‌السلام،زندگانی فاطمه زهرا (س)، زندگانی علی بن الحسین (ع)، شیرزن کربلا، ابوذر غفاری، گزینه‌ای از سخنان امیرالمؤمنین علی (ع)، شوره‌الحسین (ع)، زندگانی امام صادق (ع)،….
