*تبار ونژاد
او تولد یافته عاشورا ،پدرش اباعبدالله الحسین و مادرش رباب دختر امرء القیس بن عدی،اوس بن جابر بن کعب بن عُلیم بن جناب بن کلب است.
*زمان پیوستن به اباعبدالله وی روز عاشورا چشم به جهان گشود و عصر عاشورا به شهادت رسید.
*نحوه شهادت
درآغوش امام تیر به گلوی نازک تشنه اش رسید. قاتل وی را عقبه بن بشر غنوی و برخی حرمله بن کاهل(کاهن) دانستهاند.
*سن ۱روز(چند ساعت)
*ویژگی ها و فضایل آخرین سرباز فداکار عاشورا، فرزند اباعبدالله الحسین ،لبیّک گوی فریاد مظلومیّت اباعبدالله در تنهایی عاشورا.
*نام در زیارتنامهها و منابع
در زیارت نامه ی اباعبدالله می خوانیم:صلی الله علیک وعلیهم وعلی ولدک علیّ الاصغر الّذی فجعت به(هم وصف علی اصغر و هم عبدالله رضیع می تواند باشد) در کتب زیر اعتقاد بر آن است که در کربلا متولد شده است:تاریخ یعقوبی ج۲، ص۲۴۵، ذخیره الدارین: ص۱۶۱، اکلیل المصائب: ص۱۲۲
*رجز گریه ی او رجز او بود.
*اطلاعات دیگر
به احتمال بسیار قوی کودکی که برسینهی اباعبدالله دفن شده است همین عبدالله رضیع است. اگر کودک دفن شده به دست اباعبدالله،همین کودک باشد،کودک خوابیده برسینهی اباعبدالله علی اصغر است.
علی اصغر(علی بن الحسین)
*تبار و نژاد
وی فرزند اباعبدالله الحسین و مادرش رباب دختر امرء القیس بن عُدی، اوس بن جابر بن کعب بن علیم بن جناب بن کلب و مادر رباب ،هندالهنود دختر ربیع بن مسعود بن مصاد بن حصن بن کعب است. وی در مدینه متولد شده است.
*زمان پیوستن به اباعبدالله الحسین از مدینه به مکه و از مکه تا کربلا با کاروان حسین همراه شد.
*نحوه شهادت
او در آغوش امام از فرط عطش بی تابی (تلظی) می کرد؛یعنی هم چون ماهی افتاده بر ساحل دست و پا می زد.امام او را به میدان آورد.تیر سه شعبه حرمله گلوی او را نشانه گرفت. فذبح الطفل من الورید الی الورید .امام خونش را به آسمان می افشاند و می گفت: ماهون علیَّ ما نزل بی انّهُ بعین الله. امام با غلاف شمشیر در حفره ای او را به خاک سپرد.
*سن حدود یک سال(بیش از نه ماه از سن وی گذشته است)
*ویژگی ها و فضایل سرباز کوچک امام ،پاسخ دهنده و لبیک گوی غربت اباعبدالله، باب الحوائج کربلا، سند مظلومیّت عاشورا.
*نام در زیارتنامهها و منابع
در زیارت نامه امام حسین صلی الله علیک و علیهم و علی ولدک علیّ الاصغر فجعت به. ودر همهی منابع مربوط به تاریخ عاشورا مانند:مقتل الحسین ابومخنف: ص۱۲۹، مقتل الحسین خوارزمی: ج۲،صص۳۶ـ۳۷،اللهوف:ص۱۶۹، تذکره الخواص:ص۲۲۷،منتهی الآمال:ج۱،ص۷۱۴، لواعج الاشجان: ص۳۵۴، ابصارالعین:ص۲۴،اعلام الوری:ص۲۴۳،نفس المهموم:ص۱۸۶،بحارالانوار:ج۴۵، ص۴۷، فرسان الهیجاء:ج۱،ص۲۷۲، اسرار الشهاده:ج۲،ص۷۷۱و…به وی اشاره شده است.
*رجز گریه ی او رجز کربلاست!
*اطلاعات دیگر
۱٫آن که امام او را به میدان آورد همین علی اصغر است.
۲٫امام شهادت وی را به ناقه ی صالح تشبیه کرد.
۳٫شاید به اعتبار گره گشایی در آخرین لحظه، مظلومیّت و سند مظلومیّت کربلا بودن او را باب الحوائج نامیدهاند.
معرفی حضرت علی اصغر در منابع فارسی موجود در کتابخانهی تخصصی مؤسسهی فرهنگی هنری فرهنگ عاشورا- دزفول:
نام کتاب | مؤلف | صفحات |
برگزیدهی منتهیالآمال | حاج شیخ عباس قمی | ۱۵۱ |
در کربلا چه گذشت | شیخ عباس قمی | ۳۱۲ |
شهدای صدر اسلام و شهدای کربلا | سید علیاکبر قرشی | ۶۰ |
زندگانی امام حسین(ع) | علیاصغر همدانی | ۲۰۵ |
بیان سادهی عاشورا | مریمالسادات چاوشیزاده | ۵۹ |
شب شعر عاشورا | جمعی از نویسندگان | |
شاهکار آفرینش | شیخ عباس شیخالرئیس کرمانی | ۱۷۵، ۲۰۵ |
تاریخ اسلام(واقعهی کربلا) | علی نظری منفرد | ۳۴۴ |
مصائب رأس الحسین | سید رضا موسی کاظم نایینی | ۲۳۹ |
الگوهای زندگی در مقتل حسینی | سید حمید فتاحی | ۱۱۷ |
اشک و عطش(نوحه) | غلامعلی سلیم گندمی | ۴۱ تا … |
سوگنامهی اباعبدالله(نوحه) | علیاصغر ظهیری | ۱۰۳ |
آنچه در کربلا گذشت | محمدعلی عالمی | ۲۸۰ |
نینامهی خورشید(نوحه) | محمدقاسم فروغی جهرمی | ۶۵ تا … |
همراه با آل علی(ع) | حشمتالله قبیری همدانی | ۶۴ |
شرحه شرحه آتش(شعر) | حسین اسرافیلی | ۶۵ |
کربلا یا گلزار حسینی | سید محمدتقی شهرستانی | ۱۰۳، ۱۵۵ |
لهوف | سیدبن طاووس | ۱۵۷ |
امام حسن(ع) از جلوهای دیگر | شمس الله صفرلکی | ۱۵۳ |
صد نیستان ناله(شعر) | انتخاب محسن حافظی | ۱۴۵ |
صد آسمان ستاره(شعر) | استاد عباس حدّاد کاشانی | ۳۷۳ |
زندگانی امام حسین(ع) | محمدباقر بهبهانی | ۴۲۶ |
مجموعه شعر دیباچهی سرخ آفتاب | سید عباس صدرالدینی | ۵۶، ۵۷، ۶۱ |
امام حسین(ع) از قبلهگاه تا قتلگاه | رضیالدین صبا | ۱۶۷ |
حسین بهشت موعود(مقتل) | فریده گلمحمدی آرمان | ۲۶۵ |
شاهد شهیدان(جلد دوم) | علیمحمد بشارتی | ۲۹۸ |
سخنان حسینبن علی(ع) | محمدصادق نجمی | ۲۹۷ |
پرسش و پاسخ پیرامون قیام امام حسین(ع) | احمد قاضی زاهدی | ۱۷۸، (۲۴۵ شعر) |
یک دریا عطش | محمدعلی مجاهدی | ۹۵ |
سه مقتل گویا | عبدالرحیم عقیقی بخشایشی | ۶۴ |
ترجمهی مقتل امام حسین(ع) | پژوهشکده باقرالعلوم | ۱۶۹ |
شرح وصال | سید محسن امین جبل عاملی | ۲۰۵ |
مقتل مطهر(روضههای شهید مطهری) | جعفر صالحان | ۱۵۹، ۱۷۰، ۲۷۲ |
نغمهی کوثری(روضههای مرحوم کوثری) | علیرضا اسدی کرمانی | ۱۱۳، ۱۱۶ |
حرکت جانگداز بانوان در راه امام حسین(ع) | عبدالامیر انصاری | ۴۷ |
نغمهی عاشقی(نوحههای شهید محراب) | محمد رحمتی شهرضا | ۲۱۱ |
صیحفهی غم(نوحه و مرثیه) | احمد سمیع | ۴۴ |
زندگانی امام حسین(ع) | سید هاشم رسولی محلاتی | ۵۱۵ |
ناسخالتواریخ(جلد۲) | محمدتقی سپهر | ۲۲۱، ۳۶۳ |
بر امام حسن(ع) و امام حسین(ع) چه گذشت | سید محمدحسن موسوی کاشانی | ۲۰۸ |
حماسهی حسینی(جلد اول) | استاد مرتضی مطهری | ۳۷۵ |
قطعهای از بهشت | علی نجاتی(سیرجانی) | ۳۵۰، ۳۶۲، ۳۶۳، ۴۳۸ |
قطعهای از بهشت(جلد ۲) | علی نجاتی(سیرجانی) | ۳۹۷، ۴۰۳ |
واقعه کربلا | شیخ عباس قمی | ۲۷۳-۲۷۲، ۱۸۱ |
فیضالدموع | محمدابراهیم نواب تهرانی | ۲۰۰ |
مجالس عاشورا | عباس حاجیانی دشتی | ۲۱۸-۲۱۵ |
امام الشهداء و سالار شهیدان | سید محمدحسینی بهارانچی | ۳۶۳ |
زندگانی امام حسین(ع) | زینالعابدین رهنما | ۶۲۴ |
چهره درخشان حسینبن علی(ع) | علی ربانی خلخالی | ۴۲۹ |
پیشوایان صدیقین(امام حسین(ع)) تجلی حقیقت | آیتالله سید محمدتقی مدرسی/ مترجم: شوشتری زاده | ۱۰۴ |
مجموعهی نوحههای سینهزنی معالحسین | عبدالرضا زینبی | ۲۳۲-۲۲۸ |
