*تبار و نژاد وی از قبیله بنی تغلب از قبایل عدنانی منسوب به تغلب بن وائل بن قاسط ساکن کوفه بود.
*زمان پیوستن به اباعبدالله خود را در سپاه عمر سعد قرار داد و به کربلا آمد. احتمالاً زمان پیوستن او روز سوم محرم باشد.
*نحوه شهادت پس از نماز ظهر عاشورا ضرغامه با اذن امام به میدان شتافت و در نبردی شجاعانه و رشیدانه به محاصره دشمن در آمد و به شهادت رسید.
*سن حدود۳۰ سال(به اعتبار رجز باید جوان باشد. او در رجز خود را جوان معرفی کرده است)
*ویژگی ها و فضایل
از یاوران مسلم بن عقیل در کوفه، رشید، شجاع، پاکباز و مخلص، دوستدار اباعبداللهالحسین(ع)، فداکار، بصیرتمند در دین، قرآن شناس، دشمن شناس، نبرد آزموده و وفادار به اهل بیت بود.
*نام در زیارتنامهها و منابع
در زیارت ناحیه مقدسه و رجبیه آمده است: السلام علی ضرغامه بن مالک. در کتب تاریخی و مقاتل مانند:رجال طوسی:ص ۷۵،اعیانالشیعه:ج۱،ص۶۱۱،اقبال الاعمال:ص۷۱۴،بحارالانوار:ج۴۵،ص۷۱،تنقیح المقال:ج۲،ص۱۰۶،ناسخ التواریخ:ج۲، ص۳۱۲، نفس المهموم:ص۲۶۶، انصارالحسین:ص۹۴، ذخیره الدارین:ص۲۲۳، ابصارالعین:ص۱۹۹٫ فرسان الهیجاء: ج۲، ص ۴۸و … به وی اشاره شده است.
*رجز
الیکم من مالک ضرغامٍ ضرب فتیً یحمی عن الکرام
یرجوا ثواب الله بالتمام سبحانه من ملک العلّام
*اطلاعات دیگر
۱٫برخی شهادت وی را در نبرد اولی دانستهاند(مناقب:ج۴، ص۱۱۳)
۲٫رجز وی را از مالک بن دودان دانستهاند(اسرار الشهاده: ج۲، ص۲۹۸، مالک بن دودان آورده است)
منبع: آینه داران آفتاب، ج۲، ص۹۹۰٫
معرفی ضرغامه بن مالک تغلبی در منابع فارسی موجود در کتابخانهی تخصصی مؤسسهی فرهنگی هنری فرهنگ عاشورا- دزفول:
نام کتاب | مولف | صفحات |
آینه داران آفتاب | دکتر محمدرضا سنگری | ۹۹۰ |
شهدای صدر اسلام و شهدای کربلا | سید علی اکبر قرشی | ۱۳۵ |
کربلا یا گلزار حسینی | سید محمدتقی شهرستانی | ۱۳۹ |
قطعه ای از بهشت | (علی نجاتی سیرجانی) | ۲۹۱ |
ناسخ التواریخ | میرزامحمدتقی سپهر | ۴۴۳ |
سه مقتل گویا | عبدالرحیم عقیقی بخشایشی | ۱۵۰ |
چهره درخشان حسین بن علی | علی ربانی خلخالی | ۳۶۸ |