وب سایت موسسه فرهنگی هنری فرهنگ عاشورا – دزفول عاشورا و امام حسین
نوشته های مرتبط
عبدالله بن یقطر(یقطر یا بقطر)
*تبار ونژاد
وی از قبیله‌ی حمیر،یمنی الاصل وساکن مدینه بود. مادرش دایه امام حسین (ع) بوده است وبه همین دلیل عبدالله را برادر رضاعی اباعبدالله نامیده‌اند. باید دانست که ابا عبدالله جز از مادرش زهرا از هیچ زنی شیر نخورده است.
*زمان پیوستن به اباعبدالله
وی همراه با امام مدینه به مکه،پس از حرکت حضرت اباعبدالله به سمت کوفه، وی را به کوفه فرستاد تا جواب نامه مسلم را به وی برساند.
*نحوه شهادت
وی برای رساندن نامه امام به کوفه،رهسپار آن دیار شد اما در نزدیکی قادسیه حصین بن تمیم،فرمانده شرطه ورئیس حکومت نظامی کوفه،او را دستگیر کرد. عبدالله اسرار نامه امام را فاش نکرد و عبیدالله بن زیاد از وی خواست تا بر منبر رود و امام را سب کند.وی بر منبر به افشاگری پرداخت و پس از اصابت ضربه به سر، او را از فراز دارالاماره فرو افکندند.هنوز اندک جانی داشت که عبدالملک بن عمیر لخمی، قاضی و فقیه کوفه، شمشیر کشید و وی را به شهادت رساند. برخی نوشته‌اند عبدالله،سفیر مسلم برای امام حسین (ع) بود تا تحول وانحطاط کوفه را خبر دهد که دستگیر شد.
*سن وی هم سن اباعبدالله الحسین (ع)یعنی ۵۷ ساله بود.
*ویژگی ها وفضایل
رازدار، رشید، چابک وچالاک، صحابی پیامبر، پرورده خانواده پیامبر، شیفته ودوستدار اهل بیت، سوارکار، تیرانداز، بصیردر دین، دینداران، دشمنان و زمان. نستوه و بی باک و از جان گذشته، شیفته شهادت، بلیغ و فصیح و خوش اندام و زیبا بود.
*نام در زیارت‌نامه‌ها ومنابع
در زیارت رجبیه آمده است:السلام علی عبدالله بن یقطر رضیع الحسین علیه‌السلام. ودر کتب ومنابع مانند اصابه: ج۴،ص۵۹،انساب‌الاشراف:ج۳صص۱۶۸-۱۶۹،تاریخ‌طبری:ج۵،صص۳۹۸-۳۹۹و۴۶۹،رجال‌طوسی:ص۷۶، ارشاد:ج۲،صص۷۰-۷۱، مقتل‌الحسین‌خوارزمی:ج۱،ص۳۲۷، ابصارالعین:صص۹۳-۹۴، مناقب:ج۴،ص۱۰۰، الاقبال:ج۳،۳۶۴،ذخیره‌الدارین:صص۲۸۳-۲۸۴،انصارالحسین:ص۱۱۹،تنقیح‌المقال:ج۲،ص۲۲۴،جامع‌الرواه:ج۱، ص۵۱۸،بحارالانوار:ج۲۴،ص۳۴۳و… به وی اشاره کرده‌اند.
*رجز رجزی برای خواندن وجود ندارد.
*اطلاعات دیگر
۱٫ در اصابه:ج۴،ص۵۹ به اشتباه عبدالله بن یقظه آمده است.
۲٫ قاتل وی را عبدالملک بن عمیر نحمی یا شبیه او دانسته‌اند.عبدالملک، قاضی وفقیه کوفه بود،و با خنجر در بی رمقی عبدالله وی رابه شهادت رساند ودر اعتراض دیگران گفت:خواستم راحتش کنم!
۳٫ پدر عبدالله را یقطین نیز گفته‌اند(الکامل:ج۴،ص۴۲)
۴٫ شهادت وی بسیار شبیه قیس بن مسهر صیداوی است.بعید به نظر می‌رسد که دو نفر به یک شکل، هر دو سفیر،دعوت به منبر؛به یک گونه از فراز دارالاماره پرتاب شوند،به شهادت برسند و دم آخر پس از افتادن سر بریده شوند.
۵٫ این شهر آشوب (مناقب:ج۴،ص۱۰۰)می نویسد:پس از آن که ابن زیاد از عیادت شریک بن اعور در خانه هانی به کاخ برگشت، مالک بن یربوع تمیمی نامه ای را که از دست عبدالله بن یقطر گرفته بود به عبیدالله داد.در آن نامه خطاب به امام حسین (ع)آمده بود: «بیعت مردم کوفه با تو را به اطلاع می‌رسانم.آن گاه که نامه من به تو رسید [در آمدن کوفه]شتاب کن.همانا مردم با تو هستند و به یزید نظر و تمایلی ندارند».و ابن زیاد فرمان داد تا عبدالله را به قتل برسانند.(برگرفته از پژوهشی پیرامون شهدای کربلا:ص۲۵۲)این قول چندان معتبرنیست.
۶٫ هر چند به اعتبار عمده تواریخ، شهادت وی را در راه آمدن به کوفه نگاشته‌ام، قول دیگر که سفارت عبدالله بن یقطر از جانب مسلم بن عقیل برای خبر دادن اوضاع نابسامان کوفه است ودستگیر شدن ایشان در هنگام خروج از کوفه نیز معتبر وشایان اتکاست.
منبع: آینه داران آفتاب، ج۱، ص۳۲۳٫
*معرفی عبدالله بن یقطر در منابع فارسی موجود در کتابخانه‌ی تخصصی مؤسسه‌‌ی فرهنگی هنری فرهنگ عاشورا- دزفول:
| نام کتاب | مؤلف | صفحات |
| تاریخ زندگانی امام حسین(ع) | عمادالدین اصفهانی | ۴۴۹ |
| درسی که حسین(ع) به انسان‌هاست | سیدعبدالکریم هاشمی‌نژاد | ۲۶۴-۲۶۲ |
| قطعه‌ای از بهشت | علی نجاتی (سیرجانی) | ۱۷۸-۱۷۷ |
| واقعه کربلا | شیخ عابس قمی | ۹۴ |
| مهیج‌الاحزان | شیخ حسن یزدی حائری | ۱۴۶ |
| ناسخ التواریخ ۲ | محمدتقی سپهر | ۱۴۷-۱۳۸ |
