مختصری در باب نویسندهی کتاب:
محمد بن محمدنعمان، معروف به شیخ مفید از بزرگترین فقها و متکلمان شیعه در قرن چهارم است که، در یازدهم ذیالقعده ۳۳۶ یا ۳۳۸(ه. ق) مصادف با ولادت امام رضا(ع) در محلهی عُکبرا واقع در ده فرسنگی بغداد، به دنیا آمد. پدرش قبل از ولادت نام او را محمد گذاشت. لقبش ابوعبدالله است. نسل وی به قحطان و فرزند هود پیامبر میرسد.
نگاه کلی به بخشهای کتاب :
نام کتاب،” الارشاد فی معرفه حجج الله علی العباد”؛ یعنی راهنمای شناخت حجتها و نشانههای الهی بر بندگان است البته به آن” ارشاد” هم میگویند. عنوان کتاب نشان میدهد که دربارهی شخصیتهای بسیار بزرگ است و از امیرالمؤمنین علی(ع) تا حضرت صاحبالامر(عج) را در بر میگیرد.
ویژگیهای کتاب :
۱- دوران شیخ مفید به عصر ائمه بسیار نزدیک است و روایاتی که بیان میکند با دو سه واسطه به معصوم میرسد.
۲- وی بسیار راستگو بود و روایات و بحثهایی که مطرح کرده بسیار قابل اعتماد هستند.
۳- علم و تدریس ایشان از جانب امام عصر(عج) مورد تأیید قرار گرفته است.
۴- او دارای قلمی روان و بسیار شیرین، ساده و تأثیر گذار است…
نقدهای وارد بر کتاب:
۱-سازمان دهی و چینش مباحث تاریخی میتوانست بر حسب حوادث دقیقتر صورت پذیرد.
۲- برخی اجزاء حوادث به ویژه منازل و توضیحات رویدادهای روز عاشورا در این اثر مطرح نشده است که ناگزیر باید به منابع دیگر مراجعه کرد.
۳- چند نظر منحصر به فرد- پیشتر به برخی مانند عمر امام حسین(ع)، روز عاشورا، ولادت امام حسین(ع) اشاره شد-دارد که نیازمند تأمل و دقت علمی در طرح آن ها باید داشت…
نوع نگارش کتاب:
تاریخی- تحلیلی
برخی منابع مورد استفاده در نگارش کتاب:
استفاده ار روایات اخباری هشام بن محمد بن محمدبن سائب کلبی و مدائنی
توصیه شده در چه زمینهای مورد استفاده قرار گیرد:
ترجمههایی که تا به حال از این کتاب صوت گرفته است:
ترجمه نخست از آقای سید هاشم رسولی محلاتی است که به همراه متن عربی آن به چاپ رسیده است و ترجمه دوم و سوم به ترتیب توسط محمدباقر ساعدی و محمد مسیح کاشانی صورت گرفته است.