وب سایت موسسه فرهنگی هنری فرهنگ عاشورا – دزفول عاشورا و امام حسین
نوشته های مرتبط
معرفی پایان نامه (۴)
عنوان پایان نامه: تحلیل قرآنی سیره ی عبادی و اخلاقی امام سجاد(ع)
نگارش: بهزاد عطاران
گروه:علوم قرآن و حدیث
محل تحصیل: دانشکده اصول الدین (غیرانتفاعی)
استاد راهنما: حجت الاسلام و المسلمین دکتر ولی اله نقی پورفر
استاد مشاور:حجت الاسلام و المسلمین محمد ابراهیمی راد
سال تحصیلی: نیمسال اول ۸۸-۱۳۸۷
تحقیق پیشرو تحلیلی قرآنی از سیره عبادی-اخلاقی امام چهارم زین العابدین(ع) می باشد که سعی شده از آیات قرآن کریم مویداتی برعبادات فراوان و اخلاق الهی امام در کتابهای سیره و دیگر کتب حدیثی نقل شده، آورده شود و در واقع پیوند ناگسستنی بین افعال و گفتار آن حضرت با کتاب آسمانی قرآن نشان داده شود.
ابتدا با اتکاء بر کتب حدیثی، سیره امام در اخلاقیات و عبادات فردی جمع آوری شده و فیش برداری آنها صورت گرفت و سپس هر کدام در دسته بندی های خاص خود صورت گرفته است.
پس از آن متناسب با هر کدام از سیره ها مباحث اخلاقی و عبادی و در تعریف و توضیح آنها جمع شده تا مطالب روشن گشته و توضیحی برای سیره امام باشد. در این مرحله باید آیه یا آیات متناسب با سیره انتخاب می شد و با مراجعه به تفاسیر مهم و معتبر به شرح آیه و ربط آن با روش امام انجام می شد.
این رساله از ۳ فصل تشکیل شده است که فصل اول شامل مبانی بحث است که از چهار بخش هدایت بخشی قرآن و اهل بیت(ع)، اخلاق، سیره و عبادت تشکیل شده است.
و فصل دوم به تحلیل قرآنی سیره اخلاقی امام می پردازد که شامل دو بخش سیره اخلاقی امام در دو حوزه اخلاق فردی و اخلاق خانوادگی می شود و بالاخره فصل سوم درباره تحلیل قرآنی سیره عبادی امام سجاد بحث می کند و به دو بخش مستحبات و واجبات تقسیم شده است.
فرضیات تحقیق:
الف) امام سجاد دارای صفات برجسته اخلاقی و عبادی بودند.
ب) عبادت امام کاملترین عبادت بوده است.
ج) سیره عملی ایشان در بعد عبادی منطبق بر قرآن است.
د) سیره عملی ایشان در بعد عبادی منطبق بر قرآن است.
اهداف تحقیق:
الف) زدودن ابهام از سیره اخلاقی و عبادی امام سجاد(ع)
ب) چگونگی استدلال امام از قرآن برای توضیح فعل خود
ج) نمایان کردن پیوند ناگسستنی امام با قرآن کریم
د)برداشتهایی که می توان از آیات داشت و غیر معصوم از کارکرد این آیات بی خبر است.
روش تحقیق:
ابتدا با اتکاء بر کتب حدیثی، سیره‌ی امام در اخلاقیات و عبادات فردی جمع آوری شده و فیش برداری آنها صورت گرفت.
سپس هر کدام در دسته بندی های خاص خود قرار گرفت.
پس از آن متناسب با هر کدام از سیره ها مباحث اخلاقی و عبادی و در تعریف و توضیح آنها جمع شد تا مطالب روشن گشته و توضیحی برای سیره امام باشد.
سؤالات تحقیق:
سؤالات اصلی:
– تحلیل قرآنی سیره عبادی-اخلاقی اهل بیت چگونه است؟
سؤالات فرعی:
الف) چگونه می توان ارتباط بین اعمال امام و قرآن را نشان داد؟
ب) سیره اخلاقی امام چگونه بود؟
ج) سیره عبادی امام چگونه بود؟
د) چه ارتباطی بین سیره امام و قرآن وجود دارد؟
گزیده ای از تحقیق:
– امام با اقوام و خویشاوندان:
امام سجاد با کودکان مهربان بود. برای آشنا نمودن آنان به آموزه های دینی حتی اجازه می داد کودک نماز را در بیرون از وقت نماز به جای می‌آورد . نماز ظهر و عصر را با هم و مغرب و عشاء را نیز با هم انجام دهند:«یأمر الصبیان أن یصلوا المغرب والعشاء جمیعاً…»
هنگامی که از حضرت سؤال شد چگونه اجازه می دهید بچه ها در این وقت نماز به جای آوردند، فرمودند: این هنگام نماز خواندن بهتر از این که بدون نماز بخوابند.امام این رفتار آسان را پیش می گیرد تا آموزه های دینی بر کودک سخت جلوه نشود. تا آرام آرام به آنها علاقه مند شود.
امام سجاد (ع) در ضمن حقوق فرزندد فرموده است:«وَ أنَّکَ مَسئُولٌ عَمَّا وَلِیَتَهُ بِهِ مِن حُسنِ الأدَبِ وَ الدَّلالهِ عَلَی رَبِّه » پدر در حکومتی که به فرزند دارد مسئول است که طفل را مؤدب و با اخلاق پسندیده پرورش دهد و او را به خداوند بزرگ راهنمایی کند. و یا اینکه در جایی دیگر می‌فرماید:…
