وب سایت موسسه فرهنگی هنری فرهنگ عاشورا – دزفول عاشورا و امام حسین
نوشته های مرتبط
نام کتاب: الفتوح
مختصری در باب نویسنده‌ی کتاب (نام کامل ، تاریخ تولد، محل زندگی، شرح حال، درجه علمی و…)
نویسنده‌ی کتاب الفتوح،«محمد‌بن ابو محمد احمد‌بن علی اعثم کوفی کندی» است. ابو محمد اهل کوفه و از قبیله‌ی بنی کنده بود. تاریخ ولادتش به درستی معلوم نیست و در سال وفاتش هم اختلاف نظر وجود دارد. بعضی وفات او را(۳۲۰-۳۱۴ ه.ق) و بعضی دیگر تا(۳۲۲ه.ق) نوشته‌اند. در حقیقت ابومحمد را باید از نویسندگان قرن چهارم هجری دانست.
درباره‌ی این که نویسنده‌ی کتاب چه مذهبی داشته است نظرهای گوناگونی وجود دارد. شوشتری، ایشان را شافعی می‌داند، شافعی‌ها به شیعه بسیار نزدیک‌اند. بعضی او را اهل تسنن دانسته‌اند و بسیاری او را شیعه پنداشته‌اند….
نگاهی کلی به بخش های کتاب:
کتاب از شش فصل تشکیل شده که به ترتیب مشتمل بر مباحث ذیل است:
فصل اول با تاریخ خلافت اولین خلیفه یعنی ابوبکر آغاز می‌شود، در این بخش به مسئله « ارتداد یا رده» می‌پردازد. چون این حادثه، حادثه‌ی مهمی است لازم است درباره‌ی آن اندکی توضیح داده شود.
فصل دوم مربوط به دوران خلافت عمربن خطاب است.
فصل سوم این کتاب به خلافت عثمان و ماجرای بیعت با وی و فتح خراسان و سیستان اشاره دارد.
فصل چهارم که در بخش دوم این کتاب قرار گرفته به خلافت خلیفه‌ی چهارم یعنی امیرالمؤمنین علی (ع) اشاره دارد.
فصل پنجم این کتاب به زندگی امام حسن مجتبی(ع)، صلح ایشان با معاویه و فتح خراسان به دست معاویه می‌پردازد.
فصل ششم به امام حسین(ع) و قیام آن حضرت می‌پردازد که همان بحث اصلی ماست.
ویژگیهای کتاب:
-در این کتاب می‌توان روایات تاریخ طبری را یافت و در نتیجه هر کسی این کتاب را با تاریخ طبری که قبلاً معرفی شده مقایسه کند می‌تواند دریابد که طبری چه‌قدر تحت تأثیر این کتاب بوده‌است و از آن بهره‌گیری کرده است. یا احیاناً روایات خود طبری تا چه اندازه با این کتاب هم خوانی دارد. در حقیقت این کتاب سند خوبی برای بررسی تاریخ طبری است.
-ارزش دوم این کتاب این است که به تفکر شیعه نزدیک است، نویسنده منصفانه کوشیده است تاریخ را به درستی بیان کند و چون شاعر، مورخ و محدث بوده است بافت کتاب را چنان سامان داده است که گویی یک رمان است….
نقد های وارد بر کتاب:
-هنگامی که حرکت امام حسین(ع) به مکه گفته می‌شود؛ متأسفانه حوادث سر راه را مطرح نکرده که این از کمبودهای کتاب است.
-آوردن ماجرای مرگ دو همراه مسلم‌بن عقیل و تفأل زدن مسلم و نامه نوشتن به امام(ع)که مرا معاف بدار، که از دروغ‌ها و نارواهای تاریخی است که در این کتاب هم مطرح شده است.
– در این کتاب رسیدن خبر شهادت حضرت مسلم در مکه ذکر شده‌است که چنین چیزی قابل پذیرش نیست و این از اشتباهات این تاریخ است.
نوع نگارش کتاب: (تاریخی، تطبیقی، تحلیلی، تاریخی -تحلیلی، روایی…)
تاریخی
برخی منابع مورد استفاده در نگارش کتاب:_
ترجمه هایی که تا به حال از این کتاب صورت گرفته است:
بعضی معتقدند این کتاب دوبار ترجمه شده که این گفته درست به نظر نمی‌آید چون اگر چنین بود ما باید شاهد دو بافت و دو نثر متفاوت در این اثر می‌بودیم. در حالی که نثر کتاب یک دست و واحد است.
