وب سایت موسسه فرهنگی هنری فرهنگ عاشورا – دزفول عاشورا و امام حسین
نوشته های مرتبط
عنوان پایان نامه: بررسی زیبا شناسانه ترکیب بندهای عاشورایی عصر صفویه و بعد از صفویه
نام پژوهشگر: مصطفی حاجی زاده
میزان تحصیلات: کارشناسی ارشد«M.A»
دانشگاه محل تحصیل: دانشگاه آزاد اسلامی- دزفول
استاد راهنما: دکتر ولی الله ظفری
استاد مشاور: دکتر محمد شکرایی
حکومت صفوی(۱۱۳۵ – ۹۰۷ه. ق) تنها حکومتی بود که مذهب شیعه را در تمام ایران رسمی کرد، به همین خاطر سلاطین صفوی از شاعران خواستند که به جای مدح آنان به مدح و مرثیه سرایی برای اهل بیت بپردازند. قالب ترکیب بند یکی از قالب‌هایی است که شاعر می‌تواند بعد از هر بند، بندی دیگر با قافیه جدید بیاورد و به همین دلیل برای مضامینی چون مدح و مرثیه مناسب است. شاعرانی چون وحشی بافقی(ف ۹۹۱)، محتشم کاشانی(ف ۹۹۶)، نظیری نیشابوری(ف ۱۰۲۱) و … که ترکیب بند عاشورایی سروده‌اند در این دوره می‌زیستند.
این پایان نامه به بررسی زیباشناسی(صنایع بدیعی و بیانی) ترکیب بندهای عاشورایی عصر صفویّه دوره‌های بعد می‌پردازد. بیشتر ترکیب بندهای عاشورایی که پس از محتشم کاشانی سروده شده از نظر درون مایه و وزن شبیه ترکیب بند محتشم و کمتر شاعری سعی کرده است در این زمینه نوآوری داشته باشد.
پژوهشگر در این پایان نامه می کوشد که زیباشناسی ترکیب بندهای عاشورایی عصر صفویه و دوره بعد از آن را مورد بررسی قرار دهد تا معلوم شود که شاعران ترکیب بند سرا بیشتر از چه آرایه‌های ادبی استفاده کرده‌اند؟ یا آوردن عناصر زیبایی سخن مورد نظرشان نبوده است؟
اجزاء این تحقیق عبارتند از: مقدمه‌ای درباره قیام عاشورا، تعریف شعر عاشورایی و پیشینه‌ی عزاداری در ایران، معرفی قالب ترکیب بند، معرفی برخی از شاعرانی که ترکیب بند عاشورایی سروده‌اند و بررسی زیباشناسی ترکیب بندهای عاشورایی آنان.
فصل های این پایان نامه عبارتند از:
فصل اول: کلیات
فصل دوم: مقدمه‌ای درباره عاشورا و اشعار عاشورایی
فصل سوم: ترکیب بندهای عاشورایی
فصل چهارم: نتیجه گیری
هدف تحقیق:
بازسازی و بازکاوی ویژگی‌های ساختار، محتوایی و زیباشناسانه ی ترکیب بندهای عاشورایی عصر صفویّه و منتخبی از ترکیب بندهای عاشورایی دوره های بعد از آن.
پیشینه تحقیق:
کارهایی که در این زمینه انجام گرفته کتاب(عاشورا و شعر فارسی) به اهتمام حسن گل محمدی( فریاد) چاپ نقش جهان، چاپ اول ۱۳۶۶، فقط ترکیب بندهای شعرای معروف را آورده و توضیح نداده، کتاب (شورش در خلق عالم)، نوشته: حسین درگاهی، محمد جواد انواری، عبدالحسین طالعی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ دوم، ۱۳۷۸، ترکیب بندهای عاشورایی را از زمان محتشم تا دوره معاصر آورده بدون هیچ گونه توضیح.
