وب سایت موسسه فرهنگی هنری فرهنگ عاشورا – دزفول عاشورا و امام حسین
نوشته های مرتبط
تهیه و تنظیم: موسسه فرهنگی هنری فرهنگ عاشورا- دزفول
۵) تاکید بر تأثیر ناپذیری دلهای مرده:
دین مبین اسلام برای دل (بخشی از وجود انسان که خانه ایمان و یقین است)، اصالت و ارزش ویژه‌ای قائل است، تا آنجا که خدا در قرآن می‌فرماید:«روزی که نه مال برای انسان سودمند است و نه پسران؛ اما کسی که با دلی پاک از شرک و گناه نزد خدا آمده است،{قطعا از آن پاکی بهره خواهد برد.}[۱]»
روزی که نه مال بکار انسان می‌آید و نه فرزند، آنجاست که پاکی دل، کارگشاست… :
«رسول خدا(ص): خدا به چهره‌ها و اموالتان نمی‌نگرد، بلکه به دلها و کردارتان می‌نگرد[۲]».
از این روست که برای دل هم، حیات و بیماری و مرگ قائل شده‌اند. قرآن گاه‌گداری پرده از بیماری‌های دل برمی‌دارد، و به هشداری، دلهای مرده را می‌نمایاند. قساوت، کوردلی، زنگار، لهو ولعب، پیمان شکنی و… همگی بیماری‌های دل اند:
«پس به سبب اینکه پیمانشان را شکستند لعنتشان کردیم و دل‌هایشان را سخت و حق ناپذیر گردانیدیم[۳]».
و دلهای بیمار اگر درمان نشوند، روزی خواهند مرد….
مرگ دلها گاه یک فرد را دچار می‌کند و گاه جامعه‌ای را. به تعبیر قرآن دل مرده، راهی به هدایت ندارد.
إنَّکَ لَا تُسْمِعُ الْمَوْتَى وَلَا تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعَاء إِذَا وَلَّوْا مُدْبِرِینَ[۴]
“تو نمیتوانی سخنت را به گوش مردگان برسانی و نمیتوانی کران را هنگامی که روی بر میگردانند و پشت میکنند صدا کنی!”
قرآن کسانى که داراى روح بى تفاوت و قساوت قلب هستند را مردگان دانسته است و به پیامبرش می‌فرماید: اِنّک لاتسمع المَوتى تو نمی‌توانى مرده دلان را شنوا کنى(۵۲روم).[۵]
دلهای مرده وقتی کنار هم جمع شوند، جامعه‌های مرده می‌سازند. جامعه‌هایی که در برابر فساد و بی عدالتی بی تفاوت‌اند. جامعه‌هایی که ظلم را می‌بینند و اقدامی‌نمی‌کنند. جامعه‌هاى بى حرکتى که رشد ندارند و در برابر ستم‌ها بى‌تفاوتند و در حوادث تلخ و شیرین بى توجّه. فلسه احکام قرآن گاهی زنده کردن دلهاست:
ولَکم فِى القِصاصِ حَیاهٌ یا اولِى الاَلباب [۶]
«اى خردمندان ! براى شما در قانون قصاص و انتقام از ستمگران ، زندگى است .»
آری دلهای مرده، راه هدایت را به روی خود بسته‌اند و سخن حق در آنها اثر نمی‌کند. چه تاسف بار است که تنها چند روز پس از وفات پیامبری که امواج زندگی را به دل فوج فوج مردم روان کرده بود، به یکباره زنگار و غبار غفلت و بی تفاوتی، دلها را بیمار کند، و جامعه ای را به مرگ بکشاند[۷]. آنچنان که سخن دختر رسولشان، در هیچ دلی اثر نکند…:
«ای گروه مسلمانان که به سخن باطل شتافته، و بر رفتار زشت زیانبار چشم فرو بسته اید! آیا در آیات قرآن نمی‌اندیشید؟ یا مگر بر دلهاتان قفل نهاده شده است؟ نه، بلکه کردارهای ناشایست و تباه، دلهاتان را بپوشانده و برآنها چیرگی یافته، و گوش و چشمتان را (حجاب غفلت) گرفته است.»
سستی و فتوری که دلهاشان را می‌رانده:
«آگاه باشید! آنچه را که باید بگویم گفتم. با آنکه می‌دانم سستی و فتوری با شما آمیخته که از یاری ما بازتان می‌دارد…» (با شناخت کاملی که از شما دارم، ما را یاری نخواهید کرد)
زینب کبری(س) درشام نیز جنایات یزیدیان را به بیماری دلهاشان نسبت می‌دهد:
« …و چگونه از دشمنی و کینه توزی کوتاهی کند آنکه هماره با قلبی از خشم شعله ور و از بغض و حقد و حسد لبریز به ما نگریسته است…»
[۱] . سوره شعرا، آیات۸۸ـ۸۹.
[۲] . طوسى، محمد بن الحسن، الأمالی( للطوسی) ، ناشر: دار الثقافه، قم، ۱۴۱۴ ق ،ص۵۳۶.
[۳] . سوره مائده،آیه ۱۳.
[۴] . نمل۸۰.
[۵] . قرائتی، محسن، انواع مرگ در قرآن کریم، قابل دسترس در نشانی اینترنتی: www.askquran.ir/showthread
[۶] . بقره ، ۱۷۹٫
[۷] . ر.ک: جوادی آملی، مفاتیح الحیاه، بهداشت دل و عوامل سلامت آن از نگاه ائمه اطهار (علیهم السلام) ؛ قرائتی، محسن، انواع مرگ در قرآن کریم، قابل دسترس در آدرس: www.askquran.ir
