وب سایت موسسه فرهنگی هنری فرهنگ عاشورا – دزفول عاشورا و امام حسین
نوشته های مرتبط
*تبار و نژاد
وی از تبار انمار بن آراش بن کهلان قحطائی یمنی است و در کوفه سکونت داشته است. وی از بزرگان قبیله بجیله بود.
*زمان پیوستن به اباعبدالله
وی در منزل زَرود، علی رغم میل باطنی و به تشویق همسرش، دیلم یا دلهم،بنت عمرو پس از آمدن پیک امام به خیمه‌اش و دعوت برای همراهی با حسین علیه‌السلام به محضر امام رسید و در انقلابی شگرف همسفر امام به کربلا شد.
*نحوه شهادت
زهیر در روز عاشورا به نصیحت سپاه عمرسعد پرداخت. ناسزایش گفتند. دیگربار موعظه کرد. شمر به سوی او تیر انداخت و زهیر تیر و سخنان ناروایش را پاسخی سزاوار داد. امام فرمان بازگشت به او داد. زهیر حمله شمر و یارانش را برای آتش زدن خیمه های امام دفع کرد. همراه با حُرّ جنگ سختی کرد. ظهر عاشورا جان خود را همراه با سعید بن عبدالله سپر نماز امام کرد. پس از نماز در نبردی دلیرانه و کشتن صدوبیست نفر از دشمنان به دست کثیر بن عبدالله شبعی و مهاجر بن اوس تمیمی به شهادت رسید.
*ســـن حدود ۶۰ سال
*ویژگی‌ها و فضایل
سخنور و خطیب، شجاع و مدیر، قرآن شناس، بصیر و آگاه به دین وشأن معصومین، علاقه‌مند به اباعبدالله الحسین علیه‌السلام، صبور در شدائد، ایثارگر و فداکار، رشید و دلاور و رزم آموزده بود.
*نام در زیارت‌نامه‌ها و منابع
در زیارت ناحیه مقدّسه آمده است: السَلامُ علی زهیر بن القین البجلی القائل للحسین و قد اذن لَهُ بالانصراف: لا والله لایکون ذلک ابداً،اترک ابن رسول الله اسیراً فی ید الاعداء و انجو؟ لا ارانی الله ذالک الیوم. در منابع و مقاتل مانند: تاریخ طبری: ج۵،ص۴۰۴، الکامل فی التاریخ:ج۴،ص۶۳-۶۴، تاریخ یعقوبی: ج۲،صص۲۴۴-۲۴۵ ، الارشاد:ج۲،ص۱۰۱ ، مقتل الحسین خوارزمی:ج۲،۲۰ ، ارشاد مفید: ص ۲۳۱ و… به وی اشاره شده است.
*رجــــــز
اَنا زهیر و اَنَا ابــن القَینِ اذوّدکُم بالسیف عن حُسین
اِنّ حُسیناً احـد السبطین مِـن عتره البرّ التقی الزّین
ذاک رسول الله غیر المَین اضربکم و لا اریَ مِن شین
و خطاب به امام برای بشارت،پس از نبردی سنگین گفت:
فَدَتک نفسی هادیا مـهدیّا الیوم نلقی جـَدُک النــبیّا
و حَسَنـاً و المرتضی علیّاً و ذالجناحین الشهید الحیّا
*اطلاعات دیگر
۱٫ زهیر در هنگام پیوستن به امام خطاب به همراهانش گفت: هرکه دوستدار شهادت است همراه من بیاید. وگرنه برود و این آخرین دیدار من با شماست. به همسرش گفت: تو آزادی. از قرائن پیداست همسرش با او همراه شده است یا با فاصله ای اندک از رزمگاه بوده است. پس از شهادت زهیر،همسر او دلهم به غلامش گفت: این کفن را بگیر و ببر و مولایت را دفن کن. غلام می‌رود، امّا با دیدن بدن امام کفن را بر او می‌پوشاند و بازگردد. دلهم وی را می‌ستاید و آفرین می‌گوید و کفنی دیگر برای همسرش تدارک می‌بیند و به غلام می‌دهد.
۲٫ سلمان بن مضارب،پسر عموی زهیر، همزمان با زهیر همسفر امام می‌شود و در کربلا به شهادت می‌رسد.
۳٫ زهیر هنگام پیوستن به اباعبدالله خاطره جنگ بلنجر را بازگفت و توصیه سلمان فارسی را که در آن جنگ پس از دریافت غنایم فراوان گفته بود: آن‌گاه که سیّد جوانان آل محمد را درک کردید از پیکار و کشته شدن در کنار او بیش از دستیابی به این غنایم شادمان باشید.
۴٫ در منطقه ذی حُسم،پس از ملاقات یاران امام با حُرّ بن یزید ریاحی،امام خطبه خواند و زهیر خطاب به یاران گفت شما سخن می‌گویید یا من سخن بگویم؟ همگان گفتند تو بگو و زهیر عارفانه و عاشقانه سخن گفت و اعلام وفاداری و فداکاری کرد.
۵٫ زهیر وقتی سختگیری های حُر را دید به امام پیشنهاد جنگ داد و گفت جنگ با اینان، سپاه حُرّ، آسان‌تر از جنگ با نیروهای بعدی است و امام پاسخ داد: ما کُنتُ لَأَبدأَهم بقتال: ما آغازگر جنگ نخواهیم بود.
۶٫در روز نهم محرم وقتی شمر آماده حمله شد، حضرت عبّاس از طرف امام برای گفت و گو با دشمنان مامور شد. همراه با ابوالفضل العبّاس بیست تن برگزیده شدند که زهیر یکی از آنان بود. زهیر با سپاه عمرسعد و شخصی به نام عزره گفت‌وگو کرد.
۷٫شب عاشورا پس از خطابه امام و دعوت رفتن، زهیر یکی از خطابه خوانان آتشین و اعلام کنندگان فداکاری بود.
۸٫پس از شهادت زهیر امام اندوهگنانه در کنار تن خونینش گفت:لایبعدنَّک اللهُ یا زهیر! و لعن اللهُ قاتلیک لَعَنُ الذّینَ مُسخوا قردهً و خنازیر. خداوند تو را از رحمت خود دور نگرداند و قاتلانت را مانند کسانی که با لعنت خدا به صورت میمون و خوک درآمدند، لعنت کند.
۹٫با رفتارها و گفتارهایی که از زهیر در کربلا و مسیر رسیدن به کربلا می‌شناسیم، در عثمانی بودن وی تشکیک و تردید جدّی هست.
منبع: آینه داران آفتاب، ج۲، ۹۶۴٫
معرفی زهیر بن قین در منابع فارسی موجود در کتابخانه‌ی تخصصی مؤسسه‌‌ی فرهنگی هنری فرهنگ عاشورا- دزفول:
| نام کتاب | مولف | صفحات |
| شاهکار آفرینش | شیخ عباس شیخ الرئیس کرمانی | ۱۲۴ |
| تاریخ اسلام(واقعه کربلا) | علی نظری منفرد | ۱۶۴ |
| ترجمه مقتل امام حسین(ع) | پژوهشکده باقرالعلوم | ۹۰، ۱۴۰ |
| آنچه در کربلا گذشت | محمدعلی عالمی | ۱۸۱، ۱۳۲ |
| الگوهای زندگی در مقتل حسینی | سید حمید فتاحی | ۷۵ |
| کربلا یا گلزار حسینی | سید محمدتقی شهرستانی | ۱۱۴ |
| لهوف | سیدبن طاووس | ۱۰۱ |
| همراه با آل علی | حشمت الله قبیری همدانی | ۴۰، ۵۵ |
| در نبرد عاشورا | شهید عبدالزهراء کعبی | ۴۷، ۷۱، ۷۵ |
| تاریخ اسلام | سید هاشم رسولی محلاتی | ۱۵۳ |
| آینه داران آفتاب | دکتر محمدرضا سنگری | ۹۶۴ |
| در کربلا چه گذشت | شیخ عباس قمی | ۲۱۸ |
| زندگانی امام حسین(ع) | علی اصغر همدانی | ۱۹۱ |
| شهدای صدر اسلام و شهدای کربلا | سید علی اکبر قرشی | ۱۱۷ |
| برگزیده منتهی الآمال | شیخ عباس قمی | ۱۳۱ |
| عشق حسینی(شعر) | محمدعلی صدری | ۵۵ |
| زندگانی امام حسین(ع) | محمدباقربهبهانی | ۳۰۹-۳۸۸ |
| امام حسین(ره)ازقبله گاه تا قتلگاه | رضی الدین صبا | ۱۴۰-۱۳۷ |
| پرچمدارنینوا | محمدمحمدی اشتهاردی | ۱۵۹ |
| کربلا نقطه جمع عقل وعشق | علی شیخ موحد | ۱۰۹ |
| شرح وصال | سیدمحسن امین جبل عاملی | ۱۲۲-۱۸۷ |
| مقتل مطهر(روضه های شهید مطهری) | جعفر صالحان | ۱۴۵-۱۴۳-۱۴۰-۱۴۶ |
| ره توشه راهیان نور | دفتر تبلیغات اسلامی قم | ۷۱ |
| همایش امام حسین الگوی عزت و افتخار | آموزش پرورش قم | ۱۶۲ |
| آشنایی با نهضت حسینی | سیدرضا موسوی | ۳۲۱ |
| سه مقتل گویا | عبدالرحیم عقیقی بخشایشی | ۱۳۳ |
| حسین بهشت موعود | فریده گل محمدی آرمان | ۲۳۴ |
| شاهد شهیدان | علی محمد بشارتی | ۲۶۲-۲۲۷-۱۸۸ |
| سخنان حسین بن علی(ع) | محمدصادق نجمی | ۲۷۸ |
| برامام حسن و امام حسین (ع)چه گذشت | سیدمحمدحسن موسوی کاشانی | ۱۹۹ |
| فضایل و سیره امام حسین | عباس عزیزی | ۲۴۰-۲۴۱-۳۲۵-۳۲۶ |
| یاران امام حسین(ع) | علی محمد علی دخیل | ۴۰ |
| ناسخ التواریخ ج ۲ | محمدتقی سپهر | ۲۴۱-۲۰۷-۱۴۱-۲۸۹-۲۸۷ |
| چهره درخشان حسین بن علی (ع) | علی ربانی خلخالی | ۳۰۸-۳۸۳ |
| ناسخ التواریخ | میرزا محمدتقی سپهر | ۳۴۱-۳۴۳-۳۵۹-۳۸۷-۴۴۵-۴۴۷ |
| مهیج الاحزان | شیخ حسن یزدی حائری | ۱۶۱-۲۱۶-۲۱۷-۲۳۳-۲۳۴-۲۶۷-۳۱۱-۳۱۵-۳۱۶ |
| از مدینه تا مدینه ج ۳ | محمدجوادطبسی | ۱۸۱-۱۹۳-۲۲۷ |
| تاریخ زندگانی امام حسین(ع) | عمادالدین حسین اصفهانی | ۶۲۲ |
| درسی که حسین به انسانهاآموخت | سیدعبدالکریم هاشمی نژاد | ۲۸۳ |
| قطعه ای از بهشت | علی نجاتی(سیرجانی) | ۱۷۰-۱۷۱-۳۳۹-۳۴۱-۲۴۳-۲۴۴-۲۶۶-۱۹۳-۳۱۶-۳۲۷-۳۵۱-۴۹۱ |
| قطعه ای از بهشت ج ۲ | علی نجاتی (سیرجانی) | ۴۲۵ |
| فیض الدموع | محمدابراهیم نواب تهرانی | ۱۳۲-۱۳۳-۱۴۶-۱۸۱-۱۸۶ |
| واقعه کربلا | شیخ عباس قمی | ۱۴۱-۱۴۲-۱۵۰-۱۵۱-۱۷۷-۱۷۸-۱۸۷-۱۹۱-۱۹۲-۲۱۵-۲۱۶-۳۱۰ |
